Sistit (İdrar Yolu Enfeksiyonları)
Kadınlarda sıkça görülen sistit denilen durum idrar yolları ve idrar kesesinde görülen enfeksiyonlardır. Tedavisi de oldukça önemlidir. Çünkü tam tedavi edilmezse böbreklerde enfeksiyona neden olabilir yada idrar yollarında enfeksiyon kronikleşebilir.
Bakterilerin yol açtığı bu enfeksiyon 20 - 40 yaş arasındaki genç bayanların Yaklaşık %30’unda görülmektedir. 40 yaşlarında sonra daha az görülmekle beraber 60 yaşından sonra menopozun etkisiyle tekrar sık görülmeye başlar. Genç bayanlarda çok görülmesinin nedeni sık cinsel ilişkiye girilmesidir. Yaşlanma ile birlikte sık görülmesinin nedeni de idrar kesesinde sarkma olması,vaginada atrofiye bağlı hassasiyet, kuruluk gelişmesi olarak sayılabilir.
Sistit Neden Kadınlarda Daha Sık Görülür?
Kadınlarda idrar yolu denilen üretra erkeklere göre daha kısa olduğu için mikroplar kolayca idrar torbasına ulaşırlar.
Sık cinsel ilişkiye giren bayanlarda mesanenin duvarı sürtünmeden dolayı hassaslaşır ve enfeksiyona daha uygun hale gelir.
Dış genital bölge temizliğine önem vermeyen bayanlarda ilişki sırasında vagen girişindeki mikroplar mesane içine yayılabilmektedirler.
Gebelik sırasında da mesane enfeksiyonları hormonal yapıdan dolayı daha sık görülmektedir.
Menopoz döneminde vaginal atrofi nedeniyle sistit daha sık görülmektedir.
Çok doğum yapan kadınlarda idrar kesesinde sarkmaya bağlı olarak idrar yolu enfeksiyonları daha sık görülmektedir.
İdrar Yolu Enfeksiyonunun Belirtileri Nelerdir?
Sık idrara çıkma
İdrar yaparken yanma ve sancı
Kasıklarda ağrı
İdrar yaptıktan sonra da devam eden ağrı
İdrarda renk ve koku değişikliği
İdrardan kan gelmesi
Bulantı, kusma
Terleme, halsizlik ve ateş
Sistit Nasıl Teşhis Edilir?
Basit bir tam idrar testi ile enfeksiyon rahatlıkla tespit edilir. Bazı dirençli vakalarda İdrar kültürü ve antibiogram yapılabilir. Bazen hastanın şikayetleri çok fazla ve durumu acil ise klinik anamnez ve muayene ile tahlile gerek olmadan da teşhis konulup tedavi edilebilir. Çok sık sistit olan ve tedaviye rağmen tekrarlayan dirençli vakalarda Sistoskopi denilen tanı yöntemine başvurulmaktadır.
Sistit Tedavisi
Basit bir idrar yolu enfeksiyonu antibiotik tedavisi ile 2 - 3 gün içinde geçmektedir. Antibiotik ile beraber bir idrar yolu için antiseptik ve antispazmolitik kullanmak tedaviyi hızlandırır ve şikayetlerin çabuk geçmesine yardımcı olur. Bu tedaviye rağmen şikayetler geçmiyorsa ve dirençli bir durum söz konusu ise hasta tekrar detaylı bir muayene yapılır altta yatan başka sebepler araştırılır.İdrar kesesinde sarkma,taş olması, fistüller açısından sistoskopi ve radyolojik tetkikler ile hasta tekrar değerlendirilir.
Sistit Olmamak İçin Hangi Önlemler Alınmalıdır?
Tuvalet sonrasında temizlik yaparken mutlaka önden arkaya doğru silinmelidir. Arkadan öne doğru silinme uygulanırsa makat ve vagende yaşayan organizmaları idrar yoluna doğru taşınmış olur ve bu da enfeksiyon için zemin hazırlar.
Cinsel İlişkiden önce mutlaka dış genital bölge yıkanmalıdır.Yine ilişkiden önce ve sonra mutlaka idrar kesesi boşaltılmalıdır.
Vaginada kuruluk varsa bu şekilde ilişki olunca idrar torbası tahriş olacağı için enfeksiyon kolaylaşmaktadır. Vaginal kayganlaştırıcı kullanmak ve hazırlıksız ilişkiye girmemek, yeterli salgıdan sonra ilişkiye başlamak gereklidir.
Çok bol su tüketmeye önem gösterilmelidir.
İdrar bekletmeyi alışkanlık yapanlar bu davranışından vazgeçmelidirler.
Naylon ve sentetik iç çamaşırı yerine penye ve pamuklu tercih edilmelidir. Çok sıkı sentetik pantolon giyilmemelidir.
Menopozda iseniz vaginal atrofi ve kuruluğu önleyici ürünler kullanmak faydalı olacaktır.
Günlük kullanılan hijyenik pedleri sıksık değiştirmek gerekir. En azından evde iken ve geceleri kullanmayabilirsiniz.
Çok şekerli içecekler, aşırı çay kahve tüketimi bakteri üremesini kolaylaştırdığı için bunları kısıtlamak gereklidir
Dış genital bölge için ph derecesi yaşınıza uygun olan temizlik jellerini doktorunuzun tavsiye ettiği şekilde kullanabilirsiniz.